كهكشان

 

كهكشان مجموعه اي از ستاره ها ، گرد و غبار و گاز است كه با نيروي جاذبه كنار هم نگه داشته شده اند.منظومه ي شمسي ما در كهكشاني به نام "راه شيري" جاي دارد.دانشمندان تخمين مي زنند بيش از 100 ميليارد كهكشان در سرتاسر جهان شناخته شده ، پراكنده شده اند.ستاره شناسان از ميليون ها كهكشان بوسيله ي تلسكوپ عكس تهيه كرده اند.دورترين كهكشان هايي كه از آنها عكس تهيه شده ، حدود 10 تا 13 ميليارد سال نوري از ما فاصله دارند.يك سال نوري فاصله اي است كه نور طي يك سال و در خلأ مي پيمايد- در حدود 46/9 تريليون كيلومتر (88/5 تريليون مايل).پهناي كهكشان ها در محدوده اي از چند هزار تا نيم ميليون سال نوري جاي ميگيرد.كهكشان هاي كوچك كمتر از يك ميليارد ستاره و كهكشان هاي بزرگ بيش از يك تريليون ستاره دارند.

راه شيري پهنايي در حدود 100000 سال نوري دارد.فاصله واقعي از خورشيد تا مركز كهكشان در حدود 25000 سال نوري است و نزديك به 100 ميليارد ستاره در آن وجود دارد.

به جز راه شيري تنها سه كهكشان ديگر با چشم غير مسلح قابل مشاهده هستند.مردم ساكن در نيمكره شمالي مي توانند كهكشان "آندرومدا" را مشاهده كنند كه در حدود 2 ميليون سال نوري از ما فاصله دارد.مردم ساكن در نيمكره جنوبي مي توانند "ابر ماژلاني بزرگ" ، كه در فاصله ي تقريبي 160000 سال نوري از زمين قرار دارد ، و همچنين "ابر ماژلاني كوچك" ، كه در فاصله ي 180000 سال نوري از ما قرار دارد را مشاهده كنند.

 

 

يك كهكشان مارپيچي و شبيه به فرفره ، با بازوهاي مارپيچي كه اطراف يك برآمدگي مركزي بيرون آمده اند . اين كهكشان كه با نام M100 شناخته مي شود ، بسيار شبيه كهكشان ما به نظر مي رسد

 

مجموعه هاي كهكشاني

 

كهكشان ها به طور نا برابر در فضا توزيع شده اند.تعداد معدودي از آنها همسايه نزديك ندارند.تعدادي نيز به صورت جفت ظاهر مي شوند و هر كدام ديگري را دور مي زند.اما خيلي از آنها در گروه هايي به نام "خوشه" يافت مي شوند.يك خوشه ممكن است شامل كمتر از دوجين تا چندين هزار كهكشان شود كه در آن كهكشان هاي نزديك به هم به دور كهكشاني بزرگتر جمع شده و آن را دور مي زنند.يك خوشه ممكن است پهنايي به بزرگي 10 ميليون سال نوري داشته باشد.

كهكشان راه شيري جزيي از خوشه اي است كه "خوشه محلي" ناميده شده و از حدود 24 كهكشان شناخته شده تشكيل شده است كه مهمترين آنها عبارتند از:

كهكشان "آندرومدا" ، كهكشان "چرخ فلك" در صورت فلكي سه گوش ، "ابر ماژلاني بزرگ" و" ابر ماژلاني كوچك" .

خوشه هاي كهكشاني ، در چرخش خود ، گروه هايي در ساختار بزرگتر هستند كه "اَبَر خوشه" يا "خوشه بزرگ" ناميده مي شوند.يكي از بزرگترين ساختارهايي كه تاكنون نقشه برداري شده ، شبكه اي از كهكشان ها است ، كه با نام Great Wall شناخته مي شود.اين ساختار بيش از 500 ميليون سال نوري درازا و 200 ميليون سال نوري پهنا دارد.

"خوشه ي محلي" ، خود عضوي از "ابر خوشه ي محلي" است كه داراي حدود 100 خوشه اي است كه به دور آن مي گردند.در مركز ابر خوشه ها ، يك ابر خوشه ي غول آسا جاي دارد كه ساير ابر خوشه ها به دور آن مي گردند.

منابع:  NASA

         کتاب شناخت گیتی