هفته جهانی فضا
مجمع عمومي سازمان ملل متحد، به دليل اهميت روزافزون فضا و فناوري فضايي، در دسامبر سال 1999 طي تصويب قطعنامه‌اي روزهاي 4 تا 10 اكتبر مصادف با 13 تا 19 مهرماه را هفته جهاني فضا ناميد. دليل تعيين اين تاريخ، بزرگداشت دو نقطه عطف در حوزه دسترسي به فضاست: 4
اكتبر 1957، اولين ماهواره ساخت بشر به فضا پرتاب و به اين ترتيب درازه‌هاي فضا به روي ذهن كنجكاو بشر گشوده شد؛ 10 اكتبر 1967، قوانين مربوط به فعاليت كشورها در حوزه كشف و بهره‌برداري صلح‌آميز از فضاي ماوراي جو از جمله ماه و ساير اجرام آسماني امضا شد.
هفته جهاني فضا را مي‌توان بزرگترين رويداد مردمي زمين درباره فضا دانست. در اين هفته مردم راجع به فوايد حاصل از فضا آموزش مي‌بينند و كودكان به فراگيري و توجه به آينده تشويق مي‌شوند. هفته جهاني فضا فرصتي براي دولت‌هاست تا دستاوردها و فعاليت‌هاي فضايي خود را به اطلاع مردم برسانند.
تشويق مردم به مشاركت در فعاليت‌هاي مرتبط با فضا از مهمترين دستاوردهاي اين هفته به شمار مي‌رود. اين امر منجر به جلب حمايت‌هاي عمومي از برنامه‌هاي فضايي و ترويج راه‌اندازي نهادهاي مرتبط با فضا خواهد شد.
اهداف سازمان ملل از انتخاب هفته جهاني فضا عبارت است از :
- آموزش مردم نقاط مختلف جهان راجع به فوايد حاصل از فضا
- رونق استفاده از فضا براي توسعه اقتصادي پايدار
- جلب حمايت‌هاي عمومي از برنامه‌هاي فضايي
- تشويق كودكان به فراگيري و توجه به آينده
- ترويج راه‌اندازي نهادهاي مرتبط با فضا در نقاط مختلف دنيا
- جلب همكاري‌هاي بين‌المللي براي آموزش و امداد فضايي
تمام كشورهاي عضو، با در نظر گرفتن اهداف فوق، همه ساله برنامه‌هاي متنوعي در اين زمينه ترتيب مي‌دهند كه از آن جمله مي‌توان به برگزاري جشنواره‌ها، چـاپ تمبـرهاي يـادبـود، طراحي پوستر، نشـر كتب مـربـوط به علوم و فناوري فضايي و برگـزاري نمايشگاه‌ها اشاره كرد.
برگزاري مسابقات نقاشـي و داستان نويسي براي گروه‌هاي مختلف سني كودكان و نوجوانان، همچنين برپايي نمايشگاه‌هاي علوم فضايي براي بازديد عموم و به‌ويژه دانش‌آموزان، و سخنراني دانشمندان و متخصصان اين حوزه، از ديگر برنامه‌هاي متداول اين هفته است.
اطلاع‌رساني در مـورد اهميـت تحقيـق و پژوهـش فضـايي سطح دانش عمومي را به‌ويژه در كودكان، نوجوانان و جوانان افزايش داده، راه را براي پيشرفت و توسعه هر چه بيشتر اين فناوري مي‌گشايد؛ توسعه فناوري فضايي و كاربردهاي گسترده آن در زندگي بشر امروز به بهبود كيفيت زندگي مردم خواهد انجاميد.
نقش ايران در انتخاب هفته جهاني فضا
يوني‌اسپيس، كنفرانسي مربوط به استفاده صلح آميز از فضاي ماوراي جو است. در سومين دوره اين كنفرانس كه در سال 1999 در وين اتريش برگزار شد، براي استفاده از فناوري فضايي براي ارتقاي سطح زندگي حال و آينده بشر تاكيد و فعاليت‌هايي در اين‌باره پيشنهاد شد. يكي از پيشنهادها انتخاب يك روز در سال به عنوان روز فضا بود. اين پيشنهاد مورد پذيرش كنفرانس يوني‌اسپيس3 قرار گرفت اما در مورد تاريخ آن بين 4 اكتبر و 10 اكتبر بين كشورها اختلاف نظر وجود داشت. كنفرانس به مدت دو روز به بحث در اين مورد پرداخت تا بتواند جمع‌بندي لازم را در اين زمينه داشته باشد. پيشنهاد هيأت جمهوري اسلامي در آن جلسه، انتخاب هفته فضا بين اين دو تاريخ به جاي روز فضا بود. با طرح اين پيشنهاد، جلسه از بن بست خارج شد و هفته جهاني فضا به تصويب يوني‌اسپيس3 رسيد.
هفته جهاني فضا در ايران
كشور ما ايران، كه در انتخاب هفته جهاني فضا نقش به سزايي داشت، از همان ابتدا فعاليت‌هاي كم و بيش گسترده‌اي را در اين‌باره در كشور به انجام رسانده است. از نخستين سال برگزاري هفته جهاني فضا يعني سال 2000، مركز سنجش از دور ايران به عنوان نماينده جمهوري اسلامي ايران در مراسم بين المللي هفته جهاني فضا و مجامع مرتبط با فعاليت‌هاي فضايي به طور رسمي شركت كرده و حضور كشورمان را به عنوان يكي از طرفداران و پيشگامان برگزاري هفته جهاني فضا حفظ كرده است. از سال 1384 فعاليت‌هاي مركز سنجش از دور و مراكز تحقيقات ماهواره‌اي كشور و تشكيلاتي كه در زمينه مخابرات فعاليت مي‌كردند به مجموعه تازه تاسيس سازمان فضايي ايران منتقل شد. از آن پس، سازمان فضايي ايران هماهنگ كننده ملي برگزاري مراسم هفته جهاني فضا است.
فعاليت‌هايي كه مراكز ذيربط كشور از جمله سازمان فضايي ايران در طول هفته جهاني فضا در كشور انجام مي‌دهند، متنوع است. در اين خصوص همه ساله مسابقات نقاشي و قصه‌نويسي براي رده‌هاي سني كودك، نوجوان و بزرگسال برگزار مي‌شود و بابرپايي مراسم، مقالاتي در خصوص فضا و فناوري فضايي ارائه مي‌گردد. انتشار تمبر و پوستر خاص هفته جهاني فضا و همچنين به كارگيري رسانه‌هاي گروهي كشور در به نمايش درآوردن اهميت حياتي كاربردهاي فناوري فضايي در امر توسعه و پيشرفت جامعه از ديگر فعاليت‌هايي است كه همه ساله در طول اين هفته در كشور انجام مي‌گيرد.
تجربه كوتاه چندساله هفته جهاني فضا نشان داده است، برگزاري سالانه مراسم اين هفته در سطح ملي و بين‌المللي، در ارتقاء سطح فرهنگ و بهبود شرايط زندگي مردم با استفاده از علوم و فناوري فضايي مؤثر بوده است.
تمام سازمان‌ها و نهادهاي خصوصي، دولتي و نهادهاي غيرانتفاعي و حتي افراد و شهروندان عادي مي‌توانند در برگزاري برنامه‌هاي اين هفته نقش داشته باشند. هماهنگ كننده برگزاري برنامه‌هاي اين هفته، سازمان فضايي ايران است و افراد علاقه‌مند مي‌توانند نظرات و پيشنهادات خود را با روابط عمومي اين سازمان به شماره تلفن 22093431 021 در ميان گذارند.
برنامه های هفته جهانی فضا در سال 1386
19 تا 25 آبان ماه
|
مجری |
عنوان فعالیتها |
تاریخ |
روز های هفته |
|
سازمان فضایی ایران |
فضا، سیاستگزاری و راهبردها |
19 آبان 1386 |
شنبه |
|
شرکت مخابرات ایران |
فضا و تبادل اطلاعات |
20 آبان 1386 |
یکشنبه |
|
سازمان جغرافیایی کشور |
فضا و علوم ژئوماتیک |
21 آبان 1386 |
دوشنبه |
|
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری |
فضا، آموزش، تحقیقات و فناوری |
22 آبان 1386 |
سه شنبه |
|
سازمان هواشناسی کشور |
فضا و دیدبانی زمین |
23 آبان 1386 |
چهارشنبه |
|
سازمان فضایی ایران |
فضا و بنگاه های خصوصی |
24 آبان 1386 |
پنج شنبه |
|
انجمن نجوم ایران |
فضا و شناخت مرزهای جدید |
25 آبان 1386 |
جمعه |
جزئیات برنامه ها متعاقباً اعلام خواهد شد.
مولاوردی خانی
روابط عمومی سازمان فضایی ایران
این وبلاگ زیر نظر گروه ستاره شناسی سپهر نیلگون و به یاری آقای کارن مولاوردی خانی فعالیت می کند.از مشتاقان به علم نجوم و فضا خواهشمندیم در صورت تمایل به همکاری،با ایمیل وبلاگ ارتباط برقرار کنند.