نمايي از مشتري
مشتري
اين تصوير توسط تلسكوپ فضايي هابل ناسا در 13/Feb/1995 گرفته شده است كه در آن جزئيات 3 طوفان سفيد بيضي شكل كه از جنوب غربي لكه سرخ بزرگ مشتري (پايين - سمت چپ سياره) امتداد پيدا كرده اند ، نشان مي دهد.شكل ابرها در اين تصوير كاملا متفاوت با تصويري است كه در 7 ماه قبل گرفته شد.اين مشخصات زماني به هم نزديك مي شوند كه لكه ي سرخ بزرگ توسط بادهاي نيرومند به سمت چپ انتقال داده شود ، در حالي كه بيضي هاي سفيد به سمت شرق متمايل مي شوند.
لايه ي خارجي 2 تا از اين طوفان هاي سفيد در پايان دهه ي 1930 تشكيل شده است.در مركز سيستم ابرها ، هوا به سمت بالا حركت ميكند و گاز تازه ي آمونياك را با خود بالا مي برد.زماني كريستال هاي يخي سفيد شكل مي گيرند كه گازهاي بالا آمده منجمد مي شوند تا به ابرهاي سردي كه در بالاترين سطح خود جايي كه دما (˚F200-) ˚C130- مي باشد ، مي رسند.
تصوير مشتري از ديدگاه كاسيني
اين تصوير ، تصويري كامل از مشتري است كه از كنار هم گذاشتن تصاوير كوچكتر ايجاد شده و در 29/Dec/2000 توسط كاسيني گرفته شده است. كاسيني اين تصوير را در نزديك ترين فاصله با سياره ي غول پيكر مشتري يعني در حدود 10 ميليون كيلومتري آن گرفته است.اين بهترين تصويري است كه به طور كامل جزئيات رنگي مشتري را نشان مي دهد.قدرت تفكيك تا km60 مي باشد.اين تصوير از 27 تكه تشكيل شده كه تنها 9 تصوير لازم است تا كل سياره را در يك الگوي كلي تحت پوشش قرار دهد. و هر كدام از اين ها در سيستم رنگي قرمز-سبز-آبي براي اينكه تصويري بهتر ارائه دهند ، تصويربرداري شده اند.اگرچه دوربين كاسيني توانايي ديدن رنگ هاي بيشتري را نسبت به انسان دارد اما رنگهاي مشتري در اين تصوير جديد خيلي نزديك به چيزي است كه چشم انسان از روي زمين مي بيند.
لايه اي از ابرهاي ضخيم سطح اين سياره را پوشانده است.برخلاف انتظار ، با وجود اغتشاش هاي فوق العاده اي كه در جو قابل رويت هستند ، نوارهاي قهوه اي رنگ مايل به قرمز ، بيضي هاي سفيد و لكه سرخ بزرگ پا بر جا مانده اند.مهم ترين مشخصه انرژي به ابرهاي درخشان كوچك در سمت چپ لكه ي سرخ بزرگ و به مكاني نزديك به نيمه شمالي سياره مربوط مي شود.اين ابرها گسترش پيدا مي كنند ، سپس طي چند روز ناپديد مي شوند و در نهايت توليد روشنايي مي كنند.شكل لايه اي ابرها توسط بخارهاي قدرتمند پرسرعت مشتري كه به صورت موازي به سمت نوارهاي رنگي حركت مي كنند ، شكافته مي شوند.نوار سياه برجسته در قسمت نيمكره شمالي سياره محل گذر سريعترين بخارهاي مشتري مي باشد ، همراه با بادهاي شرقي كه داراي سرعت km/h480 (mile/h300) مي باشند.قطر مشتري 11 برابر زمين است ، بنابراين كوچكترين طوفان ها در مشتري قابل مقايسه با بزرگترين آنها در زمين مي باشد.
برخلاف زمين كه آب به شكل ابر متراكم مي شود ، ابرهاي مشتري از آمونياك ، هيدروژن سولفيد و آب تشكيل شده اند.كم يا زياد شدن مقدارشان ، تركيب متفاوتي از اين مواد را به وجود مي آورد.رنگ هاي نارنجي و قهوه اي ممكن است مربوط به اثر شيميايي لايه هاي عميق تر جو باشد و يا بر اثر عكس العمل شيميايي ناشي از نور فرابنفش خورشيد به وجود آمده باشند.نواحي كوچك مايل به آبي در شمال و جنوب استوا ، نواحي اي هستند كه داراي پوشش ابري كمي مي باشند.
(تحت نظر NASA/JPL/سازمان علمي فضا)
ساختار دروني مشتري
اين تصوير ساختار دروني مشتري را نشان مي دهد.قسمت اعظم لايه خارجي از مولكول هاي هيدروژن تشكيل شده است.در عمق بيشتر هيدروژن به مايع تبديل مي شود.در km10000 از زير ابرهاي بالايي مشتري ، هيدروژن مايع فشاري برابر 1000000 بار با دماي ˚k6000 بدست مي آيد.در اين مرحله هيدروژن تغيير فاز مي دهد و به هيدروژن مايع فلزي تبديل مي شود.در اين مرحله ، اتم هاي هيدروژن شكسته شده و به يون هاي مثبت و الكترون هايي تبديل مي شوند شبيه به ساختار دروني خورشيد.
در لايه هاي پايين تر ، لايه هاي يخي شاخصي وجود دارد كه متشكل از تركيبي آبكي شامل آب ، متان و آمونياك تحت فشار و دماي بالا است و در نهايت در مركز هسته ، صخره اي يخي كه 10 برابر زمين جرم دارد ، قرار دارد.(برگرفته از Calvin J.Hamilton)
تصويري از هلال باريك مشتري
اين تصوير كه از كنار هم قرار دادن تصاوير Galileo در مدار C9 بدست آمده ، هلال باريك مشتري را نشان مي دهد.اين تصوير با اشعه ي مادون قرمز و بنفش گرفته شده با 2 تصوير پردازش شده ي سبز رنگ ديگر. (برگرفته از Ted Stryk)
تلسكوپ اپتيكي نروژي
اين تصوير مشتري توسط تلسكوپ اپتيكي نروژي 6/2 متري كه در La Palma واقع در جزيره ي قناري گرفته شده است.اين تصوير مثال خوبي از تصاويري است كه توسط تلسكوپ هاي زميني مي توان گرفت.
انجمن علمي تلسكوپ اپتيكي نروژ (NOTSA)
گردآوري و ترجمه: هادي محمودي
با همكاري خانم كوچكي
منابع: سايت هاي: NASA و Solarviews